Published 2024-01-29
Keywords
- Artistic time,
- memory,
- remembrance,
- suspended continuous time,
- human time
- childhood ...More
How to Cite
Copyright (c) 2024 Olga Pańkowa, Herman Pańkow
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Funding data
-
Narodowa Agencja Wymiany Akademickiej
Grant numbers BPN/SZN/2021/1/00012/DEC/1
Abstract
The article is focused on the model of artistic time in the works of Polish writer Alexander Jurewicz: Lida (1990), The Lord Does Not Hear the Deaf (Pan Bóg nie słyszy głuchych, 1995), The True Ballad of Love (Prawdziwa ballada o miłości, 2002), Ashes and Wind (Popiół i wiatr, 2005), and The Day Before the End of the World (Dzień przed końcem świata, 2008). Novel-collage Ashes and Wind is considered as a key work that sums up the writer’s reflections. Jurewicz crosses temporal layers, memories of the past, and refracts vignettes from childhood onto artistic reality. Replicating the past contributes to a fuller definition of one’s own identity. The article shows the interpretation of time by a writer who ruminates on the existence of a person in time and in discord with it, on the openness and tightness of the temporal frame, as well as the timeless nature of sacralizing the space of his home and childhood.
References
- Adamiec 1991: M. Adamiec, Przesiedleńcza opowieść, “Twórczość”, 1991, 2, pp. 100-101.
- Bachelard 1968: G. Bachelard, La poétique de la rêverie, Paris 1968.
- Bachelard 1970: G. Bachelard, Le droit de rêver, Paris 1970.
- Bieńkowski 1996: Z. Bieńkowski, Przyszłość przeszłości. Eseje, Wrocław 1996.
- Błoński 1990: J. Błoński, Bezładne rozważania starego krytyka, który zastanawia się, jak zapisałby historię prozy polskiej w latach istnienia Polski Ludowej, “Teksty Drugie”, 1990, 1, pp. 5-24.
- Czapliński 1999: P. Czapliński, Wznoszenie biografii – proza polska lat dziewięćdziesiątych w poszukiwaniu utraconego czasu, “Teksty Drugie”, 1999, 3, pp. 55-76.
- Czermińska 1987: M. Czermińska, Autobiografia i powieść, czyli pisarz i jego postacie, Gdańsk 1987.
- Czermińska 1993: M. Czermińska, Centrum i kresy w twórczości pisarzy urodzonych po wojnie, “Akcent”, 1993, 4, pp. 76-83.
- Czermińska 2011: M. Czermińska, Słowo wstępne. Miejsca autobiograficzne Czesława Miłosza, w: M. Czermińska, K. Szalewska (pod red.), Czesława Miłosza “północna strona”, Gdańsk 2011, pp. 5-17.
- Jeziorska-Haładyj 2006: J. Jeziorska-Haładyj, “Ja” dawne, “ja” obecne. O powrotach do własnej prehistorii w prozie Aleksandra Jurewicza, “Tekstualia. Palimpsesty Literackie Artystyczne Naukowe”, ii, 2006, 5, pp. 100-108.
- Jurewicz 1990: A. Jurewicz, Lida, Białystok 1990.
- Jurewicz 1995: A. Jurewicz, Pan Bóg nie słyszy głuchych, Gdańsk 1995.
- Jurewicz 2002: A. Jurewicz, Prawdziwa ballada o miłości, Kraków 2002.
- Jurewicz 2005: A. Jurewicz, Popiół i wiatr, Gdańsk 2005.
- Jurewicz 2008: A. Jurewicz, Dzień przed końcem świata, Kraków 2008.
- Jurewicz, Wojan 2021: A. Jurewicz, K. Wojan, W świetle i cieniu Miłosza. Z Aleksandrem Jurewiczem rozmawia Katarzyna Wojan, “Gazeta Uniwersytecka: Pismo Społeczności Akademickiej Uniwersytetu Gdańskiego”, 2021, 6 (170), pp. 11-20.
- Jurewicz 2022: A. Jurewicz, Jestem ciężkim współpasażerem. [z Aleksandrem Jurewiczem rozmawia Dorota Karaś], “Wyborcza.pl”, <https://tinyurl.com/2p82j32n> (last access: 26.11.2022).
- Komendant 1997: T. Komendant, Czym była, czym mogła być literatura korzenna, “Tytuł”, 1997, 1, pp. 93-98.
- Mazur 1992: A. Mazur, W objęciach Erynii, “Twórczość”, 1992, 11, pp. 128-131.
- Mickiewicz 1984: A. Mickiewicz, Pan Tadeusz, Warszawa 1984 (transl. by B. Johnston, Pan Tadeusz, Brooklyn [ny] 2018).
- Miłosz 2010: Cz. Miłosz, Dolina Issy, Kraków 2010.
- Nęcka-Czapska 2019: A. Nęcka-Czapska, Zapisywanie pamięci: o prozie Aleksandra Jurewicza, in: Skład osobowy: szkice o prozaikach współczesnych, iii, Katowice 2019, pp. 101-128.
- Nowak 2017: W. Nowak, Ciało, rzecz, śmierć, in: M. Żardecka, W. Nowak (pod red.), Rzecz, ciało, pamięć. Eseje i rozprawy z filozofii historii, Rzeszów 2017, pp. 151-170.
- Olesiewicz 1996: M. Olesiewicz, Lida Aleksandra Jurewicza jako opowieść o wyobcowaniu i budowaniu, in: Wilno i Kresy Północno-Wschodnie: materiały ii Międzynarodowej Konferencji w Białymstoku 14-17 ix 1994 r. w czterech tomach, iv, Białystok 1996, pp. 277-285.
- Szymańska 1991: A. Szymańska, Wydziedziczenie, “Przegląd Powszechny”, 1991, 5, pp. 332-335.
- Uliasz 2001: S. Uliasz, Powroty do dzieciństwa na pograniczu. Wokół Lidy Aleksandra Jurewicza, in: Id., O literaturze Kresów i pograniczu literatur. Rozprawy i szkice, Rzeszów 2001, pp. 157-170.
- Zdanowicz 2020: A. Zdanowicz, Przestrzeń utracona i tożsamość (nie)zbudowana. Świat wspomnień jako forma terapii tożsamościowej w Lidzie Aleksandra Jurewicza, “Białostockie Studia Literaturoznawcze”, 2020, 17, pp. 197-222.
- Żakiewicz 2017: Z. Żakiewicz, Leży przede mną malutka książeczka pt. Lida, 1990, in: Id., W czasie zatrzymane, i (Wybór szkiców literackich z lat 1977- 2008), red. K. Wojan, Gdańsk 2017, pp. 53-54.